یاشام:
ياشام گؤزلدير.
اينسانلار اونو، چيركينلشديرمك
ايسته ييرلر.
ياشام، سئوگي دير.
اينسانلار نيفرت آختارماق ايسته
ييرلر.
ياشام آخار سو كيمى دير، ترسينه
يئريش ائتمك اولماز.
اينسانلار ترسينه يول گئتمك ايسته
ييرلر.
ياشام تيكانلي بير قيزيل گول
كيميندير.
اينسانلار اونو قيزيل گولسوز، بير
تيكان ائتمك ايسته ييرلر.
ياشام، سسي خوش بير بولبولدور.
اينسانلار اونو، لش يئين، ائتمك
ايسته ييرلر.
ياشام، ياكاموز كيمي دير.
اينسانلار اونو قارالاماق ايسته
ييرلر.
ياشام، باريش دير.
قارداشليق دير.
بيرليك دير.
اينسانلار، اوندا، آيريليق لا،
دوشمنليك آختاريرلار.
ياشام، ياشاماق دئمك دير.
اينسانلار ايسه اؤلومو ايسته
ييرلر.
اينسانلار ايسته ييرلر...
تيراختورم
سن ائليمسن،
سن آذربايجانيم سان،
سن وطنيم سن،
و سن خالقيمين
تمثيلجيسي سن..
اودساندا،
حتتا اوتوزساندا،
سن منه قهرمانسان
تراختوروم.
يئل ياتدي،
توفاندا ياتدي،
آما؛
هئچ واخت،
ياتماز سنين
بايراغين،
چونكو:
تيراختورو،
ائل ايستر
شرفلي ميللت
ايستر...
اذربایجان
آذربايجان وطنيم دير
قوچاق دير ائل لريم منيم
غيرت قاني ايله
دولوبدور وقارلي گؤل لريم منيم
ديل وئرمز خاره گول
لريم وفالي دير بولبول لريم
قاباردا اولسا ال
لريم يورولماز قوللاريم منيم
هر زامان گونشيم
چيخار ظولمتين باغريني سيخار
پولاددان سد اولسا
ييخار جوشغوندور سئل لريم منيم
«جوانمرد»م ياريم
ياردير وطنيم اودلو دياردير
هر فصيلده لاله
زاردير داغ- دره چؤل لريم منيم.
تورکجه گؤزل بیر شعر:
وکیل: حقسیزه حقلی دئییب بیر چوخ گناهه باتمیشام
حکیم: دردی تشخیص ائتمییوب، قوم- اقربا آغلاتمیشام
تاجر: من حلالایله حرامی بیر- بیرینه قاتمیشام
روضه خوان: امتین پولین آلیب، من گوزلرین ایسلاتمیشام
درویش: نرده بولسام سوق آچیب مین- مین یالان سوز ساتمیشام
صوفی: روز و شب حق، حق دئییب، من هر کسی اویناتمیشام
ملانما: گونده بیر فتوا ایله، مخلوقی من آلداتمیشام
علم: قطع امید ائتمیشم، یکسر بو قومی آتمیشام
جهل: اورتادا کیف ائیلییوب، من هر مرامه چاتمیشام
شاعر: بولبوله، عشقه، گوله، دائر یالان فیرلاتمیشام
عوام: آنلامام هرگز، جهالت بسترینده یاتمیشام
غزئتهچی: من جریدهم دولماق ایچون مطلبی اوزاتمیشام
صابیر
غم یئمه!
ماه کنعانین باتیب، ای پیر کنعان، غم یئمه!
تا گلستانین اولوبدور بیت احزان، غم یئمه!
ای دل محنت زده، اول شاد، لبریز سرور
کسب نامردی قیلار افکار وجدان، غم یئمه!
اولمادی مقصودیمیزجه دور چرخ کج مدار
قالمالی دیر بئیله حالت اوزره دوران پایدار:
قسمتیندیر، ائتگیلن هم روز و شب ناله، زار
ای رعیت، ای فقیر و فعله، دهقان، غم یئمه!
صبح تئزدن دور آیاغا، شامه تک چک زحمتی
گوجلولردن ده ائشیت هر نوع فحش و تهمتی
سن ذلیل اول، عیبی یوخ، قوی گوجلو چکسین لذتی
قوی سنی خوار ائیله سینلر خان و اعیان، غم یئمه!
ایشله قوی قدین بوکولسون، ایشله، آلنین ترله سین!
ایشله، آج قال، آج بهایم تک عیالین چرله سین
ظلمدن فریاد و دادی قوی دیلین ازبرله سین
غارت ائتسین روزینی ملا و بگ، خان غم یئمه!
چک گیلن عمرون چاتینجا، بینوا، آه و فغان
بئیله پنهان سرّیلر اولماز سنه هرگز بیان
ملا نصر الدین، «لسان الغیبه» اولدون ترجمان
روح پاکندیر سنین هر دم ثنا خوان، غم یئمه!
+میرزه علی اکبر صابیر+
سخنانی ارزشمند از بابک خرمدین:
Abırlı abrından qorxar, abırsız nǝdǝn qorxar?
Abırsızdan abrını saxla.
Avazın yaxşı gǝlir oxuduğun Quran olsa?
Ağ divara hansı rǝngi yaxsan, tutar.
Ağ köpǝk, qara köpǝk, ikisi dǝ köpǝkdir.
Ağ gün (adamı) ağardar, qara gün qaraldar.
Ağ gün qara günü yaddan çıxardar.
Ağac bar verǝndǝ başını aşağı dikǝr.
Ağac kökündǝn su içǝr.
Ağac yaş ikǝn ǝyilǝr.
Ağac kölgǝsiz olmaz, insan sevgisiz.
Ağac öz kökü üstǝ bitǝr.
Ağac tutan baş yarandan çoxdur.
Ağacı qurd içindǝn yeyǝr.
Ağacı meyvǝsindǝn tanıyarlar.
Ağzına söz atıblar.
Ağzına su alıb.
Ağzını qoyub allah yoluna.
Ağzını xeyirliyǝ aç!
Ağzının qaytanı yoxdur.
Ağız deyǝni qulaq eşitmir.
Ağıl ağıldan üstündür.
Ağıl bazarda satılmaz.
Ağıl başın böyüklüyündǝ deyil.
Ağıl insana sǝrmayǝdir.
Ağıl yaşda deyil, başdadır.
Ağıl gücdǝn üstündür.
Ağıla paxıllıq olmaz.
Ağıllı bizi tapmaz, dǝli bacadan düşǝr.
Ağıllı bildiyini söylǝmǝz, dǝli söylǝdiyini bilmǝz.
Ağıllı bir dǝfǝ aldanar.
Ağıllı dostunu hǝr zaman xatırlar, ağılsız isǝ işi düşǝndǝ.
Ağıllı düşmǝndǝn qorxma, dǝli dostdan qorx.
Ağıllı kişi qışın qeydinǝ yayda qalar.
Ağıllı olub dǝrd çǝkincǝ, dǝli ol – dǝrdini çǝksinlǝr.
Ağıllı uşaq bǝlǝkdǝ özünü göstǝrǝr.
Ağıllı fikirlǝşincǝ dǝli çayı keçdi.
صفحه 1
Ağıllıya işarǝ, dǝliyǝ kötǝk.
Ağıllının ağzı qǝlbindǝ olur, axmağın qǝlbi – ağzında.
Ağlamaq fayda vermǝz.
Ağlamayan uşaqa süd vermǝzlǝr.
Ağlınla gör, qǝlbinlǝ eşit.
Ağrımaz baş qǝbirdǝ olar.
Ad adamı bǝzǝmǝz, adam adı bǝzǝyǝr.
Adı var, özü yox.
Adı qulağına bitişib.
Adı dillǝr ǝzbǝridir.
Adı it dǝftǝrindǝ dǝ yoxdur.
Adın tut, qulağın bur.
Adam adamdır, olmasa da pulu, heyvan heyvandır, atlas olsa da çulu.
Adam başından böyük danışmaz.
Adam var ki, adamların naxşıdır,
Adam var ki, heyvan ondan yaxşıdır,
Adam var ki, dindirǝrsǝn «can» deyǝr,
Adam var ki, dindirmǝsǝn yaxşıdır.
Adam var ki, yemǝk üçün yaşayır, adam var yaşamaq üçün yeyir.
Adam var ki, rǝhmǝt aparar,
Adam var ki, lǝnǝt aparar.
Adam qabağına çıxartmalı deyil.
Adam qocalanda ikinci dǝfǝ uşaq olur.
Adam yanıla-yanıla adam olar.
Adam yıxıldığı yerdǝn qalxar.
Adam gedǝr, adı qalar.
Adam gǝrǝk arxasız olmasın.
Adam gǝrǝk özü öz hǝkimi olsun.
Adam odur, «Dur get»i «Buyur, ǝylǝş»dǝn tez başa düşsün.
Adam öz tayını-tuşunu tapmasa günü ahvayla keçǝr.
Adam paltar ilǝ tanınmaz.
Adam soruşub öyrǝnmǝklǝ alim olar.
Adam sözünü adama deyǝr.
Adam hǝr düşmǝndǝn bir ağıl öyrǝnǝr.
Adam hǝr işıq gǝlǝn yerǝ pambıq tıxmaz.
Adama adamlıq lazımdır.
Adama sözü bir dǝfǝ deyǝrlǝr
برای خواندن شعرهای از استاد شهریار و دیگر شاعران بزرگوار اذری زبان به ادامه ی مطالب رجوع کنید...